7/12 व 8A उताऱ्यात नाव किंवा क्षेत्र चूक दुरुस्ती कशी करावी | Satbara 8A Name Correction Maharashtra

    महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी 7/12 (सातबारा) आणि 8A उतारे हे अत्यंत महत्वाचे दस्तऐवज आहेत. मात्र, ऑनलाइन प्रणालीद्वारे जुने हस्तलिखित रेकॉर्ड डिजिटल होत असताना अनेक वेळा शेतकऱ्यांच्या नावात, क्षेत्रफळात किंवा मालकी हक्कांमध्ये चुका आढळतात. अशा चुका दुरुस्त करण्यासाठी महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम 1966 अंतर्गत कलम 155 नुसार विशिष्ट प्रक्रिया ठरवलेली आहे. या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत की सातबारा व 8A मधील नाव, क्षेत्र, सर्वे नंबर इत्यादी चुकांची दुरुस्ती कशी करावी, कोणती कागदपत्रे लागतात आणि संपूर्ण अर्ज प्रक्रिया काय आहे.

 

सातबारा (7/12) व 8A उताऱ्यातील सामान्य चुका कोणत्या?

• शेतकऱ्यांच्या जमिनीशी संबंधित 7/12 आणि 8A उताऱ्यातील चुकीची माहिती पुढील प्रकारे आढळते:
• नावातील चूक (शब्दलेखन, संपूर्ण नाव बदल)
• क्षेत्रफळ चुकीचे नमूद केलेले
• चुकीचा सर्वे / गट नंबर किंवा हिस्सा क्रमांक
• कब्जेदार चुकीचा नोंदलेला
• फेरफार नोंदी अद्ययावत नसणे
• हेक्टर-आर मध्ये चुकीचे रूपांतर

या चुका का होतात?

तलाठ्यांनी हस्तलिखित सातबारा ऑनलाइन करताना अनवधानाने चूक करणे

1. संगणकीकरणाच्या वेळेस आलेल्या अचूकतेच्या त्रुटी
2. नावांची मराठीतील व इंग्रजीतील विविधता
3. जुनी फेरफार नोंद अपूर्ण असणे

7/12 आणि 8A मध्ये चूक दुरुस्त करण्यासाठी काय करावे?

कायद्याचा आधार:

महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम 1966, कलम 155

अर्ज सादर करण्याची प्रक्रिया:

1. तहसीलदार यांच्याकडे अर्ज सादर करा

2. अर्जामध्ये कलम 155 अंतर्गत दुरुस्तीची विनंती नमूद करा

3. तलाठी किंवा मंडल अधिकाऱ्यांचा अहवाल आवश्यक असतो

4. सर्व संबंधित हिस्सेदारांना नोटीस दिली जाते व सुनावणी घेतली जाते

5. तहसीलदार तपासणी करून दुरुस्तीचा आदेश काढतात

6. तलाठी व मंडल अधिकारी आदेशाची अंमलबजावणी करतात

अर्जासोबत जोडायची आवश्यक कागदपत्रे:

• चूक झाल्यापूर्वीचा व सध्याचा 7/12 व 8A उतारा
• फेरफार नोंदींची प्रत
• खरेदीखत / वारसा हक्काचे पुरावे (जर लागू होत असेल)
• तीन महिन्यांतील सध्याचा उतार

किती वेळ लागतो?

• सरासरी वेळ: 45 दिवस
• गुंतागुंतीच्या प्रकरणांमध्ये: 3 ते 12 महिने

कोणाला आहेत सुधारणा करण्याचे अधिकार?

जिल्हाधिकारी – अंतिम अधिकार

तहसीलदार – प्रत्यक्ष दैनंदिन सुधारणा प्रक्रियेसाठी अधिकारप्राप्त

सातबारा व 8A ऑनलाइन कसा मिळवायचा?

1. वेबसाईटला भेट द्या :  https://digitalsatbara.mahabhumi.gov.in/dslr

2. जिल्हा, तालुका, गाव निवडा

3. गट नंबर / सर्वे नंबर टाका किंवा नाव वापरा

4. तपशील मिळवा व शुल्क भरून उतारा डाउनलोड करा

सातबारा वरून नाव कसे बदलायचे / काढायचे?

नाव जोडण्यासाठी – खरेदीखत, बक्षीस पत्र, वारसा पुरावे याच्या आधारे अर्ज करा.

नाव काढण्यासाठी – हक्क सोडल्याचे दस्तऐवज दाखवा.

वडिलांचे नाव काढण्यासाठी – दिवाणी न्यायालयात दावा दाखल करणे आवश्यक.

वकिलांचा सल्ला का घ्यावा?

तहसीलदार RTS दावा दाखल करण्याचा सल्ला देऊ शकतात. त्यामुळे नोंदणी, फेरफार, वारसा विवाद इत्यादी प्रकरणांसाठी वकिलांचा सल्ला महत्त्वाचा आहे.

निष्कर्ष:

सातबारा (7/12) व 8A उताऱ्यातील नाव, क्षेत्र किंवा इतर माहितीत चूक झाल्यास काळजी करण्याचे कारण नाही. महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियमाच्या कलम 155 अंतर्गत आपण ही चूक अधिकृतरीत्या दुरुस्त करू शकता. यासाठी आवश्यक कागदपत्रे, अर्ज प्रक्रिया व तहसील कार्यालयातील कार्यपद्धती समजून घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. लेखात दिलेल्या मार्गदर्शनानुसार आपण स्वतःचा 7/12 आणि 8A उतारा अचूक आणि कायदेशीरदृष्ट्या योग्य ठेवू शकता. अशा प्रकारच्या प्रक्रिया वेळेत पूर्ण करून आपली जमीन सुरक्षित ठेवणे हेच शेतकऱ्यांसाठी खरे संरक्षण आहे.