मानवाधिकार आयोगाकडे (NHRC/SHRC) तक्रार कशी दाखल करावी | How to file a complaint with the Human Rights Commission (NHRC/SHRC)

मानवाधिकार आयोगाकडे (NHRC/SHRC) तक्रार कशी दाखल करावी?

जर पोलिसांनी अन्यायकारक वागणूक दिली असेल, बेकायदेशीर मारहाण केली असेल किंवा मानवाधिकारांचे उल्लंघन केले असेल, तर तुम्ही राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोग (NHRC) किंवा राज्य मानवाधिकार आयोग (SHRC) कडे तक्रार नोंदवू शकता.

---

1️⃣ तक्रार दाखल करण्याचे पर्याय

✅ ऑनलाइन अर्ज (NHRC वेबसाइटवरून)

• NHRC अधिकृत वेबसाइट ला भेट द्या.
• "File a Complaint" हा पर्याय निवडा.
• आवश्यक माहिती भरा आणि ऑनलाइन तक्रार सबमिट करा.
• यानंतर तक्रारीचा संदर्भ क्रमांक मिळेल, ज्याद्वारे तुम्ही तक्रारीचा स्थिती पाहू शकता.

✅ लेखी अर्ज (पोस्ट किंवा ई-मेलद्वारे पाठवा)

• तक्रार साध्या कागदावर लेखी स्वरूपात लिहा.
• अर्जामध्ये खालील माहिती नमूद करा:
  • तुमचे संपूर्ण नाव, पत्ता आणि संपर्क क्रमांक
  • पोलिसांकडून झालेल्या गैरवर्तनाचा तपशील
  • घटना घडलेली तारीख, वेळ आणि ठिकाण
  • जर साक्षीदार किंवा पुरावे असतील तर त्यांचा समावेश करा
• NHRC च्या अधिकृत पत्त्यावर पोस्टाने अर्ज पाठवा किंवा ई-मेलद्वारे सबमिट करा.

✅ NHRC किंवा SHRC कार्यालयात प्रत्यक्ष भेट द्या

• जर प्रकरण अत्यंत गंभीर असेल, तर तुम्ही NHRC किंवा संबंधित राज्य मानवाधिकार आयोगाच्या कार्यालयात जाऊन तक्रार देऊ शकता.

---

2️⃣ NHRC/SHRC तक्रार नोंदवताना महत्त्वाच्या बाबी

• मानवाधिकार उल्लंघनाच्या घटनांवरच आयोग कारवाई करू शकतो.
• तक्रार घटनेच्या एका वर्षाच्या आत दाखल करावी.
• जर प्रकरण आधीच न्यायालयात असेल, तर NHRC तक्रार नाकारू शकते.

---

3️⃣ राज्य मानवाधिकार आयोगाकडे (SHRC) तक्रार कशी करावी?

• प्रत्येक राज्यात स्वतंत्र राज्य मानवाधिकार आयोग (SHRC) कार्यरत असतो.
• तुमच्या राज्याच्या SHRC अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन ऑनलाइन किंवा लेखी अर्ज दाखल करू शकता.
• जर SHRC कडून समाधानकारक प्रतिसाद मिळत नसेल, तर NHRC कडे तक्रार करू शकता.

---

4️⃣ NHRC संपर्क माहिती:

       राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोग (NHRC)
       पत्ता: Block-C, GPO Complex, INA, New Delhi - 110023
📞 Helpline: 14433 (सोमवार ते शुक्रवार, सकाळी 9:30 ते संध्याकाळी 5:30)
📧 ई-मेल: cr.nhrc@nic.in
🌐 वेबसाइट: https://nhrc.nic.in/

---

🔥 निष्कर्ष:

जर पोलिसांकडून अन्याय झाला असेल, तर NHRC किंवा SHRC कडे तक्रार करून न्याय मिळवता येतो. तक्रार ऑनलाइन, लेखी अर्ज किंवा प्रत्यक्ष भेट देऊन दाखल करता येते.